Múa rối nước Việt Nam là một phần quan trọng của di sản văn hóa của đất nước. Nó đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Trong thời buổi các lĩnh vực giải trí hiện đại phát triển, nhiều làng nghề rối nước đang dần biết mất. Dưới đây là tổng hợp những làng nghề rồi nước vẫn được các nghệ sĩ duy trì đến nay. Hy vọng danh sách này sẽ giúp ích cho du khách trên con đường tìm hiểu rối nước Việt Nam.
Làng rối nước Đào Thục – Hà Nội
Làng nghề rối nước Đào Thục là một trong những điểm đến nổi tiếng và truyền thống về nghệ thuật rối nước ở Việt Nam. Làng nằm tại Thuỵ Lâm, Đông Anh, Hà nội, cách trung tâm thủ đô chỉ tầm 25km. Đây được xem là một trong những trung tâm rối nước quan trọng và nổi tiếng nhất trong cả nước. Với du lịch văn hoá Việt Nam, làng nghề rối nước Đào Thục đã trở thành một điểm đến hấp dẫn cho du khách khi viếng thăm thành phố.
Một góc sân diễn của làng rối Đào Thục – nguồn: Internet
Cùng lịch sử hình thành khá lâu đời. Nơi đây đã giữ cho mình được vị trí trong lòng khán giả trẻ. Ngày nay, các nghệ sĩ luôn tìm tòi và học hỏi nhằm nâng cao chất lượng buổi diễn. Nhờ đó, giúp cho làng rối nước Đào Thục luôn nhận được sự quan tâm từ khán giả.
Làng rối nước Đồng Ngư – Bắc Ninh
Làng Đồng Ngư là một trong ít phường rối duy trì tốt kĩ thuật sử dụng rối dây kết hợp máy sào nhằm đảm bảo việc đi lại nhịp nhàng, sinh động. Điều này giúp con rối trở nên có hồn hơn so với phương pháp hiện tại. Với kĩ thuật trên, nghệ nhân biểu diễn đặt rối cách xa nơi sân khấu khoảng 5 đến -7m. Các đạo cụ gồm mõ, trống, phách, kèn, sáo, những bài hát dân ca cũng thường kèm theo. Chúng giúp cho tiết mục sinh động, hấp dẫn và gần gũi hơn.
Buổi giao lưu với du khách tại làng rối Đồng Ngư – nguồn: Internet
Trải qua biết bao thăng trầm, đến ngày nay, phường rối nước làng Đồng Ngư đã là một trong 14 phường rối truyền thống trong cả nước còn tồn tại. Với nhiều loại hình, nội dung đa dạng, phong phú là sẽ điểm đến mà bạn không thể bỏ qua. Đối với những người Đồng Ngư, nghề rối nước dân gian mãi là niềm tự hào được truyền dạy tới những thế hệ mai sau.
Nghệ thuật rối nước làng Rạch – Nam Định
Phường rối nước làng Rạch, thuộc xã Hồng Quang (Nam Trực). Làng Rạch đến nay đã đi được 7, 8 đời cha truyền con nối. Nghệ thuật rối nước của làng được vinh danh ở nhiều nơi từ bắc tới nam. Nhiều năm qua, làng Rạch rất được chú ý bởi nhiều quốc gia như Pháp và Thuỵ Điển.
Các bạn trẻ xem trình diễn rối nước tại làng Rạch – nguồn: Internet
Hiện nay, làng Rạch không thiếu gì những người dân biết diễn rối nước. Con cháu trong làng có niềm đam mê bất tận với loại hình nghệ thuật này. Hơn nữa, người dân trong làng cũng rất có ý thức trong vấn đề giữ gìn nghệ thuật rối nước qua việc dạy nghề cho lớp kế cận.
Làng rối nước Nhân Hoà – Hải Phòng
Hải Phòng là vùng có truyền thống với di sản văn hóa phi vật thể phong phú và độc đáo. Nơi đây tự hào góp phần bảo tồn và phát triển nghệ thuật múa rối nước ở Việt Nam. Làng rối nước Nhân Mục, Nhân Hòa, Vĩnh Bảo là một ví dụ. Suốt quá trình hình thành, múa rối nước Nhân Hoà gặt hái được nhiều thành tựu đáng kể.
Buổi biểu diễn với khá đông khán giả tại làng rối Nhân Hoà – nguồn: Internet
Tuy có tuổi đời non trẻ hơn những làng nghề truyền thống khác. Nhà hát múa rối nước Nhuận Hòa nay đã có khoảng 20 nghệ sĩ. Trong đó có 3 nghệ sĩ là nữ cùng nhiều chủng loại rối nước đa dạng. Nơi đây cũng thường xuyên tổ chức các buổi giao lưu nhằm thu hút du khách về địa phương.
Nghệ thuật rối nước làng Đống – Thái Bình
Rối nước làng Đống là một trong nhiều phường múa rối nước truyền thống ở Đông Hưng. Theo thời gian thì chỉ còn hai làng rối còn hoạt động là làng Đống và Nguyên Xá. Làng Đống cũng là một trong hai phường múa rối nước hoạt động thường xuyên trên địa bàn huyện. Nơi đây vẫn giữ được nét đặc trưng cha truyền con nối của vùng đồng bằng sông Hồng.
Một buổi diễn với đông người dân đứng xem tại làng Đống – nguồn: Internet
Rối nước làng Đồng ngày nay đã vượt xa quy mô trong các hội làng. Các buổi biểu diễn khắp cả nước thường xuyên được tổ chức. Càng đi xa, các chương trình càng trở nên hấp dẫn và sáng tạo hơn. Nhằm mục đích da dạng hơn trong vỡ diễn, các nghệ sĩ đã chủ động đưa thêm nhiều trích đoạn nhỏ từ nhiều tiểu thuyết văn học khác nhau. Có thể nói, rối nước làng Đống sẽ luôn là một trong hai biểu tượng của nghệ thuật rối nước khu vực Thái Bình.
Làng nghề rối nước Nguyên Xá – Thái Bình
Tương tự với rối nước láng Đống tại Thái Bình. Làng nghề rối nước Nguyên Xá là một trong hai phường rối nước còn hoạt động trên địa bản tỉnh. Xưa kia, Nguyên Xá là nơi tập trung nhiều phường rối nước khác nhau. Sau này, các phường này sát nhập trở thành phường rối nước làng Nguyễn như hiện tại.
Một vỡ diễn với hiệu ứng khói lửa trông khá đẹp mắt tại làng rối Nguyên Xá – nguồn: Internet
Làng nghề rối nước Nguyên Xá còn giữ được rất nhiều vỡ diễn hay, đặc sắc. Đặc biệt, nơi đây còn lưu giữ với hơn hàng trăm con rối, đặc biệt là phiên bản chú Tễu lớn nhất Việt Nam. Phường rối cũng thường xuyên lưu diễn với bạn bè quốc tế và đoạt nhiều giải thưởng quan trọng.
Phường rối nước Bùi Thượng – Hải Dương
Với nhiều thăng trầm trong quá trình hình thành và phát triển. Phường rối nước Bùi Thượng đến nay vẫn giữ được những bản sắc tinh tuý nhất của làng nghề rối nước truyền thống. Tuy hiện tại do ảnh hưởng các nhiều loại hình giải trí, nên sự quan tâm với rối nước cũng bị tác động. Ngoài ra, việc duy trì kế mưu sinh cũng là điều khiến nhiều nghệ sĩ gạo cội gặp khó khăn trong việc tiếp lửa cho thế hệ sau.
Những con rối được chế tạo tại Bùi Thượng – nguồn: Internet
Đến nay, nhiều nghệ sĩ lớn tuổi vẫn còn khá tâm huyết với nghề. Song song đó, các bạn trẻ tại địa phương vẫn mong muốn gìn giữ được nghệ thuật rối nước của quê hương. Trong tương lai gần, phường rối nước Bùi Thượng vẫn là một trong những địa điểm tích cực trong nghệ thuật rối nước Việt Nam.
Làng rối nước Thanh Hải – Hải Dương
Là một trong những làng rối nước khá lâu đời tại Việt Nam. Làng rối nước Thanh Hải cho đến nay vẫn duy trì được truyền thống của mình. Nhiều nghệ nhân rối tại đanh gặt hái được những thành tựu quan trọng, mang vinh quan về cho địa phương. Làng rối nước Thanh Hải đều góp mặt trong các đêm trình diễn hoặc festival lớn trên cả nước.
Một vỡ diễn của làng rối nước Thanh Hải – nguồn: Internet
Tương tự với phường rối Bùi Thượng, làng rối nước Thanh Hải là một trong những điểm sáng trong nghệ thuật múa rối của tỉnh. Tuy gặp nhiều khó khăn trong thời buổi hiện đại, làng rối vẫn có được sự quan tâm nhất định từ những thế hệ sau.
Rối nước được xem là nghệ thuật mang biểu tượng dân tộc của Việt Nam. Việc gìn giữ nó phụ thuộc khá nhiều vào các làng nghề truyền thống. Với tâm huyết của những làng nghề rối nước kể trên, hy vọng nghệ thuật này sẽ luôn tồn tại mãi trong trái tim người Việt.
#peacesilver
